УИХ-ын Төсвийн байнгын хорооны хуралдаанаар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2023 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2024-2025 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцлээ.

Улсын нийт өр 33 тэрбум ам.доллар гэж байна.

Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн: Манай улс хамгийн их өртэй 10 улсын нэг болсон. Монгол Улсын нийт өр 33 тэрбум ам.доллар гэж байна. Үүн дотор Оюутолгойн өр хэд байна вэ. Засгийн газрын 8.4 тэрбум ам.долларын өрөнд төрийн өмчит компаниудын өр орж байгаа юу?

Сангийн сайд Б.Жавхлан: Төрийн өмчит компаниудын өр Засгийн газрын өрөнд шууд тооцогдоггүй. Хуулиараа зөвхөн Засгийн газрын баталгаатай өр нь Засгийн газрын өрөнд тооцогддог. Тиймээс Оюутолгойн өр Засгийн газрын өрөнд тооцогдохгүй. Монгол Улсын нийт өрөнд тооцогдож байгаа. 

Оюутолгойн өр 2021 оны байдлаар 12.3 тэрбум ам.доллар байгаа.

Сангийн яамны Санхүүгийн бодлогын газрын дарга Б.Сүх-Очир: -Монголбанкнаас авсан мэдээллээр Оюутолгойн өр 2021 оны байдлаар 12.3 тэрбум ам.доллар байгаа. Энэ зээл компани хоорондын зээл гэдэг байдлаар бүртгэгдээд явж байна. Засгийн газраас баталгаа гаргаж өгч авахуулсан МИАТ, "Эрдэнэс Монгол", Хөгжлийн банкны өр Засгийн газрын өрөнд тооцогдож байгаа. 2012 онд авсан онгоцны үлдэгдэл 35 тэрбум төгрөг, Хөгжлийн банкны авсан "Самурай" бондын 30 тэрбум иен, БНХАУ-ын Хөгжлийн банкнаас авсан зээлийн үлдэгдэл 77 тэрбум төгрөг, "Эрдэнэс Монгол" компанийн 26 тэрбум төгрөгийн өр Засгийн газрын өрөнд тооцогдож байна. Засгийн газрын өр гэж ямар өрийг хэлэх вэ гэдгийг Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд "Засгийн газар, аймаг, нийслэлээс бусдын өмнө хүлээсэн төлбөр, хууль болон гэрээнд заасны дагуу гаргасан Засгийн газрын өрийн баталгааны дүнг Засгийн газрын өр гэнэ" гэж заасан байдаг. Засгийн газраар баталгаа гаргуулахгүйгээр авсан төрийн өмчит компаниудын өр Засгийн газрын оронд тооцогдохгүй. Монгол Улсын оронд тооцогдож байгаа гэсэн үг. 

Манай улсын өрийн харьцаа замбараагаа алдаж, дампуурах хэмжээндээ хүрсэн.

УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн: Засгийн газар баталгаа гаргаагүй л бол төрийн өмчит компаниудын өрийг Засгийн газрын өрөнд тооцохгүй гэж хууль гаргачихаад түүнд итгээд сууж болохгүй. Олон улсын аргачлалаараа төрийн өмчит компаниудын өр Засгийн газрын өрөнд тооцогддог. Өөрсдийгөө хуурсан хууль гаргачихаад Монгол Улс дэлхий дээр ганцаараа юм шиг байж болохгүй. Олон улсын аргачлалаар тооцвол манай улсын өрийн харьцаа замбараагаа алдсан. Дампуурах хэмжээндээ хүрсэн.