CHECK.MN
CHECK.MN - Сэтгүүлч
6 цагийн өмнө • 1м унших

Анх буюу 1992 онд манай улсад ДОХ илэрч, хөдөөхи хоёр өвгөн өнөөх аюулт өвчний тухай, хотод ДОХ гээч гарч гэнэ. Маньд ямар хүртэх биш, дээгүүрээ хуваагаад авчих биз гэж хөөрөлдөж суусан тухай онигоо бий.  Харин өнөөдрийн байдлаар  улсын хэмжээнд ДОХ-оор халдварласан 641 тохиолдол бүртгэгджээ. Албан бусаар хэд бийг таашгүй. Яг түүн шиг хар тамхины аюул хамар доор ирэх бус хаалга үүдээр шагалзан орж ирээд, хамтдаа хоймор эзлэн суучихаад байна. Баяны хүүхдүүд балагтай, тэд л хар тамхи татаж, хүний санаанд багтамгүй хар хэрэг өдүүлээд байгаа гэж хийрхэхээ яг одоо больчих тэгэх үү?

461 дүгээр ангид хоригож буй залуусын хэдэн хувь нь хар тамхины хэрэгтэй хамааралтай, холбоотой болохыг очоод нэг лавлачих. Ойрмогхон олныг цочоож, гэмт хэрэг өдөөсөн этгээдүүдийн нэг болох УИХ-ын гишүүн асан Ц.Цэрэнпунцагийн хүү Ц.Санжаачойпэлийг 30 хоног хорих шүүхийн шийдвэр гаргасан. Гэвч түүнийг энэ сарын 8-нд буюу 16 хоног хориод л суллачихаж...  Мөнгөтэй хүний хүүхэд учраас гэж цуурахаа л больчих. Эмнэлгийн шаардлага авах шаардлагатай гэж худлаа гэж хардахаа байчих. 29 настай хүүхэд ч гэж хаа байдаг юм бэ. Зүгээр л хар тамхичин бол... Үнэхээр донтогч болчихсон бол өдийд үхэх сэхэх дээрээ тулчихаад байж байх нь маргашгүй аюул. Донтох бол Анагаахын хэллэгээр өвчин. Өвчин туссан хүнийг эмчлэх ёстой. Гэвч манай улсад хар тамхичдыг эмчлэх эмнэлэг байхгүй. Ар гэрийнхэн нь аргаа баран хордлого тайлуулах эмнэлэг бараадуулдаг. Арай боломжтой нь гадагшаа аваачиж, эмчлүүлэх нүх сүв хайдаг.

Харамсалтай нь архинд донтогсодын 85 хувь эдгэрэх магадлалтай төдийгүй донтохын хэрээр хэрэглээ нь багасдаг бол хар тамхичдынх эсрэгээрээ...  Анх бага тунг хэрэглэдэг байсан бол донтохын хэрээр тунгийн хэмжээ нь нэмэгдэг. Бас эмчлэгдэх магадлал 0,2 хувиар хэмжигдэнэ. Өдийгөөс 10-аад жилийн өмнө  хувийн наркологийн эмнэлэгтэй эмч бүсгүйтэй уулзаж билээ. Эцэст нь эдийн засаг хүнд, үйлчлүүлэгч багатай байна уу гэж асуухад минь, өөдөөс жаахан хачин харсан. Тэгээд, үгүй ээ манайх үргэлж хүн ихтэй, ачаалалтай байдаг. Өмнө нь архины хордлого тайлуулах гэж ирсэн үйлчлүүлэгч их байдаг байсан бол өдгөө мансуурагчдаар дүүрч байна. Хамгийн бага донтогч 12 настай. Харамсмаар л байдаг гэж билээ.

Бас эцэг эхчүүд хүүхдэд мөрөөдөх боломж өгөхгүй байна. Ажил гэж гүйсээр үрсдээ цаг зарцуулдаггүй гэмээ санхүүгээр нөхчихнө гэж андуурдаг. Хүүхдүүд төрөөд аль цэцэрлэгт хүмүүжиж,аль арван жилд суралцаж, ямар мэргэжил эзэмших нь ч тодорхой. За тэгээд аав, ээжийнхээ эхлүүлснийг өв залгамжлан авч явах “ял”-тай мэт аж төрж байна. Тэдэнд мөрөөдөх, өрийн орон зай, хүсэл тэмүүллийн төлөө зүтгэх шаардлага ч алга. Тэд зуу зуугаараа хар тамхинд донтож байна. Тэд мансуурлаас аз жаргал, эрх чөлөө, мөрөөдлийг олж авч байна гэж хууртагдсаар энэ тамын зам руу эргэлт буцалтгүй орж байна гэж билээ.

Хэдхээн жилийн өмнө баян, ядуугийн ялгарал хар тамхи, донтолт дээр ажиглагдаж байсан бол өдгөө тэр ялгаа чинь арилчихсан. Өнөөдөр Монгол Улсын нийт хүн амын 30 гаруй хувийг 15-35 насныхан эзэлдэг. Тэгвэл хар тамхичдын 80 орчим хувь нь 18-35 насныхан байна. Яг хоёр сарын өмнө  “Мөнх тэнгэрийн цаг” ТББ хар тамхины эсрэг “Ирмэг дээр” төслийг санаачилж байгаагаа мэдээлж байсныг санаж байна. СЭМҮТ-д 12 жил эмчээр ажиллаж буй Ж.Гантулга тус төслийг санаачлан хэрэгжүүлж байгаа бөгөөд тэрбээр “Донтолтын хүрээ сүүлийн жилүүдэд 2 дахин нэмэгдсэн. Жил ирэх тусам энэ гэмт хэрэгт холбогдогчдын тоо нэмэгдэж, нас нь залуужиж байна гэж мэдэгдсэн. Одоо тэгээд яах вэ. Хар тамхичдадаа зориулж эмнэлэг барих уу эсвэл шоронгоо томсгох уу?

ЭНЭ МЭДЭЭНД ӨГӨХ ТАНЫ ҮНЭЛГЭЭ?
Like 1 Хаха 0 0 Буруу 0 Гайхмаар 0 Харамсалтай 0 Хөөрхөн

Холбоотой мэдээ

Нийт сэтгэгдэл (0)
Шууд
"Нэг өрх- Нэг хонь"
2 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
Ардын зураач Ц.Байды төрсөн нутгийнхаа үзэсгэлэнг дүрсэлсэн "Их газрын чулуу" бүтээлээ дурсгав
2 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
ДЭЗЭРЭТ ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГА НЯРАЙН ТУСЛАМЖИЙН ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ ХАНДИВЛАВ
2 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
Хар тамхичдадаа зориулж эмнэлэг барих уу, эсвэл шоронгоо томсгох уу?
6 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
“Алтан намар-2025”
9 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
Ц.Цэрэнпунцагийн хүү Ц.Санжаачойпэл эрүүл мэндийн шалтгаанаар суллагдлаа
9 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
“Урагшаа харсан цонх” кино дэлхийд нээлтээ хийв
9 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
Улаанбурхан өвчний нийт батлагдсан тохиолдол 13284 болжээ
9 цагийн өмнө • 1м унших
Шууд
Х.НЯМБААТАР: Зөвшөөрөлгүй ажиллаж эхэлсэн ТҮЦ-үүдийг цахилгаанаар хангасан монтёрыг олж, ажлаас чөлөөл
2025-08-11 • 1м унших
Шууд
ЗАМЫН-ҮҮДИЙН БООМТООР НЭВТРЭХ ГАЛ ТЭРГЭНД ДУЛААН МЭДРЭГЧТЭЙ, ДЭВШИЛТЭТ КАМЕРААР ХЯНАЛТ ХИЙЖ ЭХЭЛЛЭЭ
2025-08-11 • 1м унших
Шууд
Нэгдүгээр ангийн цахим бүртгэл
2025-08-11 • 1м унших
Шууд
“МАК”, “ЭМ СИ ЭС” БУСДЫГАА УРИАЛААД СТРАТЕГИЙН ОРДУУДЫГ ТӨР, ТҮМЭНД НЬ ӨГЧИХ ХЭРЭГТЭЙ
2025-08-11 • 1м унших
Шууд
“Оюутан цэрэг”-үүд тангаргаа өргөлөө
2025-08-11 • 1м унших
Шууд
“Нүүдэлчин” фестиваль
2025-08-11 • 1м унших
Ярилцлага
Н.Болормаа: ӨМГӨӨЛЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААГ БИЗНЕСИЙН САЛБАР ГЭЖ ХАРАХ БОЛСОНД ХАРАМСДАГ
2025-08-08 • 1м унших
Шууд
Томилгоо
2025-08-08 • 1м унших
Шууд
Сайд П.Наранбаярын асуудлыг АТГ-т шилжүүлжээ
2025-08-08 • 1м унших
Шууд
АСУУДЛЫН ӨМНӨӨС СӨРЖ ЗОГССОН ХОТЫН ДАРГА
2025-08-08 • 1м унших
Шууд
Өнөөдөр аавуудын баяр
2025-08-08 • 1м унших
Шууд
"Их шүтээн-Эзэн Чингис хаан" тусгай үзэсгэлэн
2025-08-08 • 1м унших
Гадаад мэдээ
Дэлхийн спортын наадам Чэндү хотноо эхэллээ
2025-08-08 • 1м унших
Шууд
Улаанбурхан өвчнөөр 10-14 насны 4994 хүүхэд өвчилжээ
2025-08-08 • 1м унших
Шууд
Малчны хүүхдийг их сургуульд үнэ төлбөргүй суралцуулна
2025-08-07 • 1м унших
Шууд
ЦӨМИЙН ТЕХНОЛОГИТОЙ БОЛОХ ИРЭЭДҮЙГЭЭ АВЛИГАЧДААР СҮЙТГҮҮЛЖ БОЛОХГҮЙ
2025-08-07 • 1м унших
Ярилцлага
Ш.ТҮВДЭНБАЛЖИР: ХИЙН СИСТЕМТЭЙ БОЛЖ, ХЭРЭГЛЭЭГ НЭМЭГДҮҮЛСНЭЭР ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ДУТАГДЛААС ГАРАХ БҮРЭН БОЛОМЖТОЙ
2025-08-07 • 1м унших
Улс төр
Б.Чойжилсүрэн:Ядарсан үедээ сайдын багцийг минийх гэж хэлсэндээ уучлалт хүсье
2025-08-07 • 1м унших
Шууд
Н.ТАВИНБЭХ: Станцад осол гарч байхад нэгэндээ туслахын оронд бичлэг хийж зарсан асуудалд харамсаж байна. Ийм хүн хамт олны дунд байх ёсгүй
2025-08-07 • 1м унших
Шууд
Тархи идэгч амёб
2025-08-07 • 1м унших
Гадаад мэдээ
ТЭД БИДНИЙ ТУХАЙ: Монгол Улс шийдвэрлэх чухал үедээ ирээд байна
2025-08-07 • 1м унших
Шууд
Дулааны гуравдугаар цахилгаан станцад дахин осол гарчээ
2025-08-07 • 1м унших
Бүгдийг үзэх
Сэдвийн мөрөөр
1900 хүүхдийг хохироож, аюулгүй байдалд нь заналхийлж буй Д.Бат-Эрдэнэ гэж хэн бэ?
2024-04-09 • 1м унших
Улс төр
Г.Ундармаа сонгуульд нэр дэвшихээр, багаа бүрдүүлж эхэлсэн үү?
2022-11-18 • 1м унших
Улс төр
Г.Тэмүүлэн: Орон сууцны урьдчилгаа төлбөрийг даатгалын баталгаагаар шийдвэрлэх боломжтой болно
2022-11-18 • 1м унших
Улс төр
С.Янжинсүрэн: Ковидыг барьж, барьж алдах үед өрөөндөө ороод, хаалгаа түгжээд уйлж байсан
2022-10-03 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Дамжингийн Бат-Эрдэнийн шунал хүүхдүүдийн нар үзэх эрхийг хаав
2024-04-23 • 1м унших
Гадаад мэдээ
Ахмад геологич: Дайны үлдэгдэл дээр боссон геологийн салбар Монголын хөгжилд түүхэн гавьяатай
2022-07-26 • 1м унших
Улс төр
Монголчууд аюулт өвчин биш архины өмнө хүчин мөхөстөж байна
2022-11-21 • 1м унших
Улс төр
Хүчит шонхор, Дэнжийн 1000 захад борлуулагдаж буй махны үнэ
2024-04-24 • 1м унших
Улс төр
“Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын төслүүдэд 39 мянган инженер, техникийн ажилтан шаардлагатай байгаа гэв
2022-11-26 • 1м унших
Ярилцлага
А.Амарбаясгалан болон түүний 3 хүүг байртай болгохоор хандивын аяныг үргэлжлүүлж байна
2024-02-24 • 1м унших
Шууд
ОРГОДОЛ ЭТГЭЭДИЙГ БАРИВЧИЛЖ, МӨРДӨН ШАЛГАХ АЖИЛЛАГАА ЯВУУЛЖ БАЙНА
2024-06-21 • 1м унших
Шууд
ЭНЭ ЗУНЫ ШОУГ ЗУГААТАЙ БОЛГОЁ
2024-06-23 • 1м унших
Улс төр
Баян-Өлгий аймгийн Засаг дарга А.Камелият нарт шүүхээс ял оноолоо
2024-09-24 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Даатгалын компанийн далд “жор”
2024-09-25 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Сайд Л.Энх-Амгалан, Б.Жавхлан нар цонхгүй, агааржуулалтгүй сауны барилгыг 1.5 тэрбум төгрөгөөр худалдан авчээ
2024-10-08 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
ХОВДЫГ ЦӨЛМӨГСӨД: ХОВДЫН ДАРГА НАРЫН ЖОРЛОНГИЙН БИЗНЕС
2024-10-05 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Ховдын АН-ын дэд дарга З.Эрхбаярын хэргүүдийг хуулийн байгууллага шалгаж дуусаагүй
2024-10-08 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Ховдын Ардчилсан нам Шинжааны хужаа нараас их хэмжээний санхүүжилт авчээ
2024-10-08 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Ховдын АН шүүхээр ял шийтгүүлсэн гэмт хэрэгтнүүдээ нэр дэвшүүлжээ
2024-10-09 • 1м унших
Шууд
СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ: ӨНӨӨДӨР ДУУ ЦАХИЛГААНТАЙ ААДАР БОРОО ОРНО
2024-06-19 • 1м унших
Бүгдийг үзэх