Жил бүрийн зуны улиралд нийслэлийн доторх замуудыг засч, сайжруулдаг. Гэвч улсын төсвөөс их хэмжээний хөрөнгө зарцуулж, жил бүр ингэж зам засварын их ажил өрнүүлдэг нь иргэдийн дунд шүүмжлэл дагуулдаг. Арга ч үгүй биз ээ. Зарим шинэ зам ганц удаагийн их усан борооноор чанараа таниулж, энхэл донхол үүсч, элэгдэж хорогдох нь их учраас иргэд таатай хүлээж авдаггүй.
Тэгвэл дээрх ажил ид өрнөж байх үед буюу зам засварын ажил хийх хэсэгт тендерийн гомдол болон LRT трасс явах хэсэг таарч ажил нь зогссон тохиолдол гарчээ.
Нийслэлийн замын ажил дөрөвдүгээр сарын 20-ноос эхэлсэн бөгөөд зургаан төрлийн ажил гүйцэтгэж байгаа аж. Одоогоор гол болон туслах 14 замын шинэчлэлийн ажлын хүрээнд зургаагийнх нь ажил бүрэн дуусаад байна. Харин гурван ажил 90 хувийн, хоёр ажил 20 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Эдгээрээс гадна эхлээгүй гурван ажил байгаа нь LRT явах трасс таарсан, мөн тендерийн гомдол гарсан учраас саатжээ.
Энэ асуудал өчигдөр /2022.07.19/ болсон Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөний үеэр яригдсан юм.
Гайхмаар нь, Улсын хөгжлийн нүүр царай болсон Улаанбаатар хотод алсын хараа, хотын дэд бүтцийн нэгдсэн бодлого, төлөвлөлт гэж байдаггүй бололтой. Гэнэт нэг өдөр хэн нэг нь оруулж ирээд, шууд хийхээр баталсан ажил нь өмнөх, хойдохтой нь ер уялдаггүйг эндээс харж болох.
LRT буюу хөнгөн галт тэрэгний төслийн эхний шугам Архивын Ерөнхий газар - Буянт Ухаа - ISIS резиденс - Шинэ хотын захиргаа - Хүннү моол - Мишээл - Гэгээнтэн - Имарт - Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн - Нарантуул зах - Зүүн дөрвөн зам - Сансарын тойрог гэсэн маршрутаар баригдана.
Уг ажлын эхний туршилтын шугамын ажил тавдугаар сарын 25-наас эхэлж, 2024 оны тавдугаар сарын 31-нд нээгдэхээр төлөвлөж байсан. Гэвч одоогоор шугамын ажил эхлэх байтугай хэн, хэрхэн гүйцэтгэх нь тодорхой болоогүй байгаа юм.
Төслийн нийт өртөг 960 сая ам.доллар, одоогийн ханшаар тооцвол 3 орчим их наяд төгрөг.
Уг төсвийг хотын дарга Д.Сумъяабазар БНХАУ-ын зээлээр болон Засгийн газрын дэмжлэгтэйгээр бүрдүүлнэ гэдгээ мэдэгдсэн. Харин үүнийг мэргэжлийн экспертүүд Монгол улсын өрийн таазыг хэтрүүлэх эрсдэлтэй төсөл бөгөөд хотын төвийн тээвэрт дуу чимээ ихтэй хөнгөн галт тэргийг явуулах нь зохимжгүй гэж үзэж буй.
Гэсэн ч хотын дарга шийдвэрээсээ буцахгүй, үүнийг хийнэ гэдгээ мэдэгсэн.
-Байгуулагдаад нэг сар болсон КОМПАНИ ТӨСЛИЙГ ГҮЙЦЭТГЭЖ, ЗАРЛАГАА 28 ЖИЛИЙН ДАРАА НӨХӨХ LRT ТӨСӨЛ-
Тус төслийн хувьд эрсдэлтэйгээс гадна эргэлзээтэй олон асуудал дагуулдаг. Тухайлбал, бүтээн байгуулалтад шаардагдах эх үүсвэрийн зээлдүүлэгч тал, зээлийн нөхцөл тодорхойгүй төдийгүй Засгийн газраас өрийн баталгаа гаргуулах гэж байгаа “Улаанбаатар шинэ бүтээн байгуулалт” ХХК-ийг дөнгөж 2022 оны гуравдугаар сарын 24-ний НИТХ-ын хурлаар л дөнгөж үүсгэн байгуулсан зэрэг хачирхалтай баримтууд их бий.
Хууль зүйн үүднээс авч үзвэл байгуулагдаад нэг сар болсон “Улаанбаатар шинэ бүтээн байгуулалт” ХХК-ийг тус төслийн захиалагчаар ажиллах шаардлага хангахгүй. Дор хаяж, сүүлийн гурван жил ашигтай ажилласан компани ийм төрлийн ажлын гүйцэтгэдэг хуультай. Тэр ч бүү хэл тус компанийн нэр дурдагдах боловч улсын бүртгэлд бүртгүүлж, регистрийн дугаараа аваагүй, ТУЗ, гүйцэтгэх удирдлага нь ч тодорхойгүй байдаг.
Төслийг хэрэгжүүлэх компанийн уг асуудлаас гадна LRT төсөл хөрөнгө оруулалтаа 28 жилийн дараа нөхөх бөгөөд ашиглалтад орсныхоо дараа жил бүр нийслэлийн төсвөөс 47 сая ам.доллар татаасанд авна.