Г.Орчлон
Г.Орчлон - Сэтгүүлч
2022-05-31 • 1м унших

Дэлхийд жил бүр 4,5 сая их наяд тамхийг хэрэглэж 8 сая хүн амь насаа алдан эдийн засагт 2 их наяд ам долларын хохирол учирч байна. 1.1 тэрбум тамхины хэрэглээтэй хүмүүс байгаа нь цар тахлын хэмжээнд байгааг харуулсан хэвээр байна. Дэлхийн 135 гаруй орноос 63 оронд 13-15 насны хүүхдүүдийн тамхины хэрэглээ нэмэгдэж хууль эрх зүйн орчин сул байгаа орнуудад чиглэсэн тамхины үйлдвэрийн аргууд өөрчлөгдөн зах зээлд өмнө ашиглагдаж байгаагүй шинэ бүтээгдэхүүн нийлүүлэх зэргээр дэлхийн ахиц дэвшилд саад болж байна. 2019 онд дэлхий даяар 8,67 сая гаруй хүн нас барсны 6,53 сая нь эрэгтэй, 2,14 сая нь эмэгтэйчүүд эзэлж байна. Нас баралтын тал хувь нь Хүний хөгжлийн индекс  (ХХИ) өндөр оноотой  орнуудад тохиолдсон байна. Үүнээс харахад  өнөөдөр тамхины хэрэглээ илүүтэй байгаа  ХХИ багатай орнуудад нас баралт ирэх жилүүдэд нэмэгдэх төлөвтэй байна. Мөн эмэгтэйчүүд, түүний дотор өсвөр насны охидын тамхины хэрэглээ ихсэх хандлагатай байна. Монгол улсын хувьд тамхины хэрэглээ өндөр улс орны тоонд орж 2019 онд хийсэн судалгааны дүнгээс үзэхэд насанд хүрэгчдийн 24.2%  нь эрэгтэйчүүдийн 43.7%, эмэгтэйчүүдийн 5.3% нь тамхи татдаг. 13-15 насны сурагчдын 14% нь тамхи татаж байна. НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр, ДЭМБ-аас хамтран 2021 онд хийсэн ”Тамхины хяналтын суурь конвецийн хөрөнгө оруулалтын үйл ажиллагааны эдийн засгийн загварчлал”-ын үр дүнгээс харахад Монгол Улс эрүүл мэндийн салбарын нийт зардлын 8.7 хувийг тамхи, түүнээс үүдэлтэй өвчин эмгэгийн эмчилгээ, оношлогоонд зарцуулж байна. Мөн түүнчлэн манай улс батлан хамгаалах салбартаа 275 тэрбум төгрөгийг жилд зарцуулж байхад тамхинаас үүдэлтэй эдийн засагт үзүүлэх дарамт түүнээс 3.5 дахин их буюу 875 тэрбум төгрөгийг зарцуулж байна гэсэн тооцоолол гарсан нь асар өндөр зардал болохыг харуулж байна. 
 
Энэ жил Дэлхийн тамхигүй өдрийг  “Тамхи бидний хүрээлэн буй орчинд аюул учруулж байна”  гэсэн сэдвийн дор тэмдэглэж байна. Тамхи тариалах, үйлдвэрлэх, ашиглах нь  ус, хөрс, далайн эрэг, хотын гудамж талбайг химийн бодис, хог хаягдал, тамхины иш, тэр дундаа хуванцар, электрон тамхины хог хаягдлаар хордуулсаар байна. Тогтвортой байдлын санаачилгад хандивлах, өөрсдийн гаргасан байгаль орчны стандартыг тайлагнах замаар бүтээгдэхүүнээ ногооноор угаах, байгаль орчинд үзүүлэх хор хөнөөлийг бууруулах гэсэн тамхины салбарын  оролдлогод автахгүй байхыг сануулж байна.

  • Тамхи тариалалтад зориулж  жил бүр 200 000 га талбайг сүйтгэн 600 сая модыг тайрч, 22 тэрбум литр ус зарцуулж байгаа нь хүн амын, эмзэг бүлгийн хүн амын ундны усны нөөцийг барагдуулж байна.
  • 84 сая тонн нүүрсхүчлийн давхар исэл ялгаруулж агаар мандлыг бохирдуулдаг.
  • 4.5 их наяд тамхины иш хог болон үлдэж газрын хөрсөнд 10 жил задралгүй үлдэж 7000 гаруй хорт бодис газрын хөрсөнд шингэдэг.

Тамхины үйлдвэрлэл байгаль орчныг сүйтгэж ашиг олж байгаа тул байгаль орчныг сүйтгэсэнд хариуцлага тооцож, хог хаягдал, хохирлыг барагдуулах, зардлыг нөхөн төлүүлэх шаардлагатай байна. Тамхи, тамхины хог хаягдал бүр бидний оршин тогтнох нөөцийг барагдуулж 3 төрлийн хүлэмжийн хий ялгаруулж агаарыг бохирдуулж байна.
 
Бүх төрлийн тамхи эрүүл мэнд болон байгаль орчинд хортой.
БҮХ төрлийн тамхинаас татгалзаж эрүүл мэнд, байгаль орчноо хамгаалъя.

ЭНЭ МЭДЭЭНД ӨГӨХ ТАНЫ ҮНЭЛГЭЭ?
Like 0 Хаха 0 0 Буруу 0 Гайхмаар 0 Харамсалтай 0 Хөөрхөн

Холбоотой мэдээ

Нийт сэтгэгдэл (0)
Сэдвийн мөрөөр
Сурагчид спорт заалгүй, харин Б.Визаяа Лексус-570, 9911-тэй дугаартай баяны дүрээр амьдарч байна
2024-12-21 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Замын-Үүдийн боомтоор 4.5 кг алтыг шороонд нууж хилээр нэвтрүүлэх гэж байсныг илрүүлжээ
2024-12-21 • 1м унших
Улс төр
Иргэдийг боомилж, такси компанийг дэмжих нь хотын дарга Х.Нямбаатарт ашигтай юу?
2024-10-26 • 1м унших
Улс төр
АЛБАН ТУШААЛ БУЛААЦАЛДАЖ, ХҮНИЙ ЭРХЭЭ УМАРТСАН ХҮЭК-Д ХУУЛЬ ЗҮЙН БАЙНГЫН ХОРООНЫ ДАРГА ХАТУУ САНУУЛГА ӨГЧЭЭ
2024-10-26 • 1м унших
Шууд
Г.Буянхишиг охинд талийгаач аавынх төрж өссөн сумын Засаг дарга С.Энхтөр 2 сая төгрөг хандивлалаа
2024-10-25 • 1м унших
Улс төр
Улаанбаатар хотын Захиргаа, санхүүгийн хэлтсийн дарга өндрөөс унаж нас баржээ
2 Сарын өмнө • 1м унших
Улс төр
Шүүхээс ял шийтгүүлсэн А.Гылымхан боомтын төлөөлөгчөөр ажиллаж байна
2024-10-11 • 1м унших
Шууд
Баянбүрдийн уулзварт 4 машин мөргөлдөж, түгжрэл үүсчээ
2024-10-10 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Баян-Өлгийн Засаг ноён А.Камелиятын эрүүгийн хэргүүд...
2024-10-10 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
“АРД”-ын Ч.ГАНХУЯГ ШҮҮХЭЭС ЯЛ АВЧЭЭ
2024-10-10 • 1м унших
Check 1 сэдэв
Солонгон аашт буюу Т.Ананда Ховдчуудыг залилсан уу?
2024-10-10 • 1м унших
Шууд
Олон улсын стандартын 3х3 сагсан бөмбөгийн талбайг 18 байршилд барьжээ
2024-10-10 • 1м унших
Шууд
Ээрмэлийн гудамжийг Туулын гудамжтай холбосон авто замыг ашиглалтад оруулав
2024-10-10 • 1м унших
Улс төр
Б.ЭНХБАЯР: Эрүүгийн хуульд заасан гэмт хэрэг үйлдэж ял шийтгэгдсэн хүмүүс нэр дэвшүүлсэн АН тайлбар хийх нь зүйтэй
2024-10-09 • 1м унших
Улс төр
Б.Бурмаа: Бүтэн талх худалдаж авах чадамжгүй иргэд СХД-т байсаар байна
2024-10-09 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Ховдын АН шүүхээр ял шийтгүүлсэн гэмт хэрэгтнүүдээ нэр дэвшүүлжээ
2024-10-09 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Сайд Л.Энх-Амгалан, Б.Жавхлан нар цонхгүй, агааржуулалтгүй сауны барилгыг 1.5 тэрбум төгрөгөөр худалдан авчээ
2024-10-08 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Ховдын АН-ын дэд дарга З.Эрхбаярын хэргүүдийг хуулийн байгууллага шалгаж дуусаагүй
2024-10-08 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Ховдын Ардчилсан нам Шинжааны хужаа нараас их хэмжээний санхүүжилт авчээ
2024-10-08 • 1м унших
Улс төр
Тендэрийн хулгайгаар дагнасан Ховд аймгийн МАНАН бүлэглэл
2024-10-06 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
ХОВДЫГ ЦӨЛМӨГСӨД: ХОВДЫН ДАРГА НАРЫН ЖОРЛОНГИЙН БИЗНЕС
2024-10-05 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Даатгалын компанийн далд “жор”
2024-09-25 • 1м унших
Улс төр
Баян-Өлгий аймгийн Засаг дарга А.Камелият нарт шүүхээс ял оноолоо
2024-09-24 • 1м унших
Шууд
ЭНЭ ЗУНЫ ШОУГ ЗУГААТАЙ БОЛГОЁ
6 Сарын өмнө • 1м унших
Шууд
ОРГОДОЛ ЭТГЭЭДИЙГ БАРИВЧИЛЖ, МӨРДӨН ШАЛГАХ АЖИЛЛАГАА ЯВУУЛЖ БАЙНА
2024-06-21 • 1м унших
Шууд
СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ: ӨНӨӨДӨР ДУУ ЦАХИЛГААНТАЙ ААДАР БОРОО ОРНО
2024-06-19 • 1м унших
Шууд
ХОВД: Нэр бүхий 14 зочид буудал, караокений өрөөнд тагнаж, чагнах төхөөрөмж байршуулсан нь илэрчээ
2024-06-17 • 1м унших
Гадаад мэдээ
ЕВРО 2024: Германчууд нээлтийн тоглолтод Шотландыг 5:1-ээр илүүрхлээ
2024-06-15 • 1м унших
Улс төр
ХОМ: УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшигчдийн хөрөнгийн нийлбэр хэмжээ намын харьяаллаар
2024-06-15 • 1м унших
Check 1 сэдэв
Нийтийн албанд томилогдох 608 иргэний урьдчилсан мэдүүлгийг хянан шалгав
2024-06-14 • 1м унших
Бүгдийг үзэх
Сэдвийн мөрөөр
1900 хүүхдийг хохироож, аюулгүй байдалд нь заналхийлж буй Д.Бат-Эрдэнэ гэж хэн бэ?
2024-04-09 • 1м унших
Улс төр
Г.Ундармаа сонгуульд нэр дэвшихээр, багаа бүрдүүлж эхэлсэн үү?
2022-11-18 • 1м унших
Улс төр
Г.Тэмүүлэн: Орон сууцны урьдчилгаа төлбөрийг даатгалын баталгаагаар шийдвэрлэх боломжтой болно
2022-11-18 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
Дамжингийн Бат-Эрдэнийн шунал хүүхдүүдийн нар үзэх эрхийг хаав
8 Сарын өмнө • 1м унших
Улс төр
С.Янжинсүрэн: Ковидыг барьж, барьж алдах үед өрөөндөө ороод, хаалгаа түгжээд уйлж байсан
2022-10-03 • 1м унших
Улс төр
Монголчууд аюулт өвчин биш архины өмнө хүчин мөхөстөж байна
2022-11-21 • 1м унших
Улс төр
Хүчит шонхор, Дэнжийн 1000 захад борлуулагдаж буй махны үнэ
2024-04-24 • 1м унших
Улс төр
“Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын төслүүдэд 39 мянган инженер, техникийн ажилтан шаардлагатай байгаа гэв
2022-11-26 • 1м унших
Гадаад мэдээ
Ахмад геологич: Дайны үлдэгдэл дээр боссон геологийн салбар Монголын хөгжилд түүхэн гавьяатай
2022-07-26 • 1м унших
Ярилцлага
А.Амарбаясгалан болон түүний 3 хүүг байртай болгохоор хандивын аяныг үргэлжлүүлж байна
2024-02-24 • 1м унших
Сэдвийн мөрөөр
СЭДВИЙН МӨРӨӨР: "УБТЗ" ХНН-д бугшсан авлигын сүлжээ
2023-01-18 • 1м унших
Шууд
Гурван хүүгийн аавд туслах ХАНДИВЫН АЯНД нэгдэхийг уриалж байна
10 Сарын өмнө • 1м унших
Улс төр
Өнөөдөр “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн ногдол ашиг тараахыг шаардаж мэдээлэл хийнэ
2023-10-05 • 1м унших
Улс төр
YELLOW NEWS: Э.Бат-Үүл МАН-д "доль үсрэв"
2 Жилийн өмнө • 1м унших
Check 1 сэдэв
Нийтийн албанд томилогдох 608 иргэний урьдчилсан мэдүүлгийг хянан шалгав
2024-06-14 • 1м унших
Улс төр
ХОМ: УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшигчдийн хөрөнгийн нийлбэр хэмжээ намын харьяаллаар
2024-06-15 • 1м унших
Гадаад мэдээ
ЕВРО 2024: Германчууд нээлтийн тоглолтод Шотландыг 5:1-ээр илүүрхлээ
2024-06-15 • 1м унших
Шууд
ХОВД: Нэр бүхий 14 зочид буудал, караокений өрөөнд тагнаж, чагнах төхөөрөмж байршуулсан нь илэрчээ
2024-06-17 • 1м унших
Гадаад мэдээ
ОXУ-ын тэнгисийн цэргийн онгоцууд Кубад очиж АНУ-ын xил дээр ойртжээ
2024-06-14 • 1м унших
Check дуран
ҮСХ: Өргөн хэрэглээний барааны үнэ 5,7 хувиар өссөн
2024-06-14 • 1м унших
Бүгдийг үзэх