Монгол Улс эрчим хүчний үндэсний стратегиа амилуулах, бодит ажил хэрэг болгох цаг хэдийнэ болсон. Энэ өдрүүдэд нүүрлээд буй цахилгаан, дулааны үнэ нэмэх асуудал бол гэнэтийн зүйл биш, олон жилийн турш ужгирч явсаар өнөөдөр биднийг багалзуурдаж байна.

Монгол Улс дулааны технологиор гарган авсан эрчим хүчээр амьдардаг. Нарны толь, салхин сэнсний эх үүсвэртэй гэх боловч сэргээгдэх эрчим хүчний энэ технологи хэт өндөр өртөгтөй цахилгаан үйлдвэрлэдэг тул хэрэглэгчдийн төлбөрт хавсарган зардлаа нөхдөг. Усан цахилгаан станцуудыг БНХАУ-ын концессоор барьж буй. Концесс бол өр л байдаг гэдгийг мэдэх болсон.

За ингээд цахилгаан, эрчим хүч үйлдвэрлэлийн технологийн хамгийн өндөр болох эрэмбэ цөмийн технологи бидэнд хэрэглэгдээгүй үлджээ.

Цөмийн технологийн эрчим хүчний технологийг дэлхийн цөөхөн улс орнууд эзэмшиж байна. Дэлхийн 31 улс цөмийн реакторын технологийг эзэмшиж, эрчим хүч гарган ашиглаж байна. Энэ технологи маш хурдацтай хөгжиж байгаа бөгөөд томоохон атомын цахилгаан станцаас гадна жижиг цөмийн реакторуудыг олноор бүтээх болсон.

Цахилгаан, дулааны үнэ нэмэгдэхээс өөр аргагүй болсон энэ өдрүүдэд бид эрчим хүчний үндэсний стратегитай байх ёстой гэдгээ ухамсарлах учиртай.

Биднийг цөмийн технологи сайн, муу гэж цэц булаалдаж байх хойгуур Казакстан цөмийн технологи руу хэдийнэ хөл тавьж, эрчим хүчний их гүрэн болох замаа засчихлаа. Урд хилийн маань дөнгөж цаана Зүүн хойд Хятадын хүнд аж үйлдвэрийн бүсийн эрчим хүчний өсөн нэмэгдэх өлсгөлөн байсаар л байна. Бид эрчим хүч импортлогч улс үндэстний нэгдмэл амбицтай ч байх ёстой. Ингэж харж байж урагш алхана.

Харин энэ дундуур хар муур гүйлгэх сонирхол болон хэрэгцээтэй дотоод гадаадын хар хүчин хангалттай бий. Гадаадын дайснаас дотоодын дайсан илүү хорлонтой биз. Энэ бол бүтээн байгуулалтыг тонох боломж, ахиц дэвшлийг авилгалын боломж гэж хардаг Төрийн ордон руу юм бүхнээ дүрэн сүлжилдсэн улс төр-эдийн засгийн бүлэглэлүүд. Тэд зайлшгүй өнгөлзөнө. Хоншоорыг нь олон түмэн ба хэвлэл мэдээлэл биенээ харилцан ойлгож хоншоорыг нь тас цохиж байх ёстой.

Цөмийн технологитой болох ирээдүйгээ авилгалчдаар сүйтгүүлж болохгүй. Цөмийн технологи бол геостратегийн хүчин чадал, Цөмийн технологи бол үйлдвэрлэлийн хүчин чадал. Цөмийн технологи бол эдийн засгийн хүчин чадал. Цөмийн технологи улс үндэстний тэсч үлдэх, туулан гарах, урагшлах давших стратеги ч бас мөн.

Нийтлэлч О.ГАНЗОРИГ