Гэр орон, сууц хашаа, ойр орчноо үлгэр жишээчээр тохижуулж, зүлэгжүүлэн, цэцэглүүлж, соёлч боловсон аж төрөх нөхцөлийг бүрдүүлэн хороо дүүрэг, бусад айл өрхүүддээ туршлага болохуйц амьдардаг, нийслэлийн шилдэг өрх Ж.Тогоонтөмөрийнхийг www.check.mn -ийн "Эерэг сурвалжилга" онцолж байна.

Өөдлөх айл үүднээс гэдэгчлэн Ж.Тогоонтөмөр гуайнх Баянзүрх дүүргийн 27-р хороондоо өнгө нэмэх шиг хашаа, хаалганаасаа эхлээд ялгарна.

15 жилийн өмнө газрын уруу байрлалтай, модон жорлонгоос өөр юмгүй, дөрвөн тал нь нурж унасан хашаанд нүүж ирж байжээ. Ингээд газраа тэгшилж, цементэн хана босгож, өнөөдрийн энэ тохилог байшингаа барьсан байна. Тэд байшин сууцаас эхлэн ногоон байгууламжаа ч мөн өөрсдийн гараар бүтээжээ. Нүүж ирсэн цагаасаа эхэлж мод бут, өнгө өнгийн цэцэг тарьж, граш, нохойн хороог хүртэл тусад нь барихын зэрэгцээ дугуйны обуд, хаягдал төмөр зэрэг дахивар материал ашиглан гадна орчноо цэцэрлэгт хүрээлэн адил тохижуулжээ. Тэр ч байтугай модон жорлонгийн хажуугаар өнгийн цэцэгс тарьсан нь үлгэрт гардаг бяцхан цэцэрлэг шиг харагдав.

Гэрийн эзэн Ж.Тогоонтөмөр "Хашаан доторх моднуудаа анх нүүж ирснийхээ дараа бүгдийг нь нэг дор тарьсан. Өндөр ургахаар нь дээрээс хайчилж, янзалдаг юм. Анх мод тарихдаа сайн тооцоололтой тарихгүй бол зай талбайндаа багтахгүйд хүрнэ. Мод болон цэцгээ өглөө оройн цагаар наргүй үед усалдаг. Арчилгаа их шаардаад байдаггүй. Мөн хүүхдийнхээ тоглох орчинг бүрдүүлэхийн тулд цэцэрлэгжүүлж, саравч барин, дотор нь бүдүүн ширхэгтэй элс хөдөөнөөс авчирч хийсэн" хэмээн өгүүллээ.

Эднийх хашаандаа зөвхөн мод, цэцэг тарих биш, амьдарч буй орчноо стандартын дагуу тохижуулсан Нийслэлийн шилдэг өрх юм. Хашаандаа камер суурьлуулж, мөн өнгө үзэмжийг сэргээн засварласан байдал нь эрхгүй анхаарал татах ажээ.

Хоёр давхар байшингийн хажууд гэрийн эзэгтэйн хийсэн нарыг дүрсэлсэн чимэглэл бий. Мөн мөөг, зараа, гахай, гангар хунгийн дүрс бүхий цэцгийн савыг гэрийн эзэгтэй дан цементээр урлажээ. Тэрээр хунгийн дүрстэй цэцгийн савыг захиалгаар хүмүүст хийж өгдөг гэнэ. Н.Мөнхцэцэг эгчийн хүч хөдөлмөрөө шингээн хийсэн урлангууд хашаанд үзэмж нэмжээ.

Энэ тухай Н.Мөнхцэцэг "Бидний хөдөлмөрийг хүмүүс сайшаах тусам зүгээр суух эрхгүй болж байгаа юм. Нэмж юу хийвэл хашаагаа улам гоё болгох талаар зөвлөлдөөд дараагийн ажлаа эхлүүлдэг дээ. Хашаандаа арван нэр төрлийн цэцэг тарьсан байгаа. Эдгээр нь арчилгаа бага шаарддаг бөгөөд өөрсдөө сайхан ургаад л ирдэг. Түүнчлэн хүний биед болон эрүүл мэндэд сайнаар нөлөөлдөг онцгой ач холбогдолтой юм. Манай хашаанд уур бухимдалтай орж ирсэн хүн бухимдлаа мартаад гардаг. Таагүй зүйл ярих гэж орж ирсэн хүн арай бага зүйл ярих жишээтэй. Хүүхдэд багаас нь цэцэг болон байгаль орчноо хайрлах сэтгэл, хүний хөдөлмөрийг хүндлэх чанарыг суулгачихвал хүүхдүүд цэцэг тасална гэж байдаггүй. Манай хүүхдүүд тасарчихсан цэцэг байвал бариад л гүйгээд ирнэ. Гэр хороололд ийм л хүмүүжил явагддаг. Хүн хараад хөмсгөө зангиддаг биш, баяр баясал бэлэглэдэг орчинг хүмүүс бүрдүүлэх хэрэгтэй" гэсэн юм.

Тэд ирэх намраас байшингийн ард ямар мод тохиромжтойг судалж, грашан дээрээ хүлэмж байгуулан, гүзээлзгэнэ тарихаар төлөвлөж байгаа гэнэ.

Орон сууц гэлтгүй гэр хороололд хашаа, байшингаа тохижуулж, тав тухтай орчин бүрдүүлж, сайхан амьдарч болдгийг үлгэрлэсэн  Ж.Тогоонтөмөр гуайнх шиг айл нийслэлд нэлээд бий. Тэдний хөдөлмөрч, бүтээлч байдлаас суралцаж, мөрөөдлийн орчноо хүссэнээрээ бүтээж, эко жишиг бүтээж чадвал хотын захын гэр хороололд ямар тансаг амьдарч болдгийг энэ удаагийн сурвалжилгаар харуулахыг зорилоо.